İnsanoğlu varolduğu günden bu yana geleceği önceden görme dürtüsünü yenememiştir. Akılsal ve sezgisel belli rituellerle ya da araçlarla geleceği öngörmek için sürekli çaba sarfetmiştir. Günümüz iş dünyasında da atılan her adımın ya da yapılan her yatırımın geri dönüşünü öngörmek ve tahminlemek vazgeçilmez bir değer olarak kabul ediliyor. Aslında bir değerden öte zorunluluk. Günümüz organizasyonları, gelecekle ilgili doğru bir resim elde edebilmek için iş süreçlerinin yanı sıra, her tür uygulamayı etkileyen karmaşık unsurları da modellemek ve simüle etmek zorundalar. Tabii ki bu noktada o bildiğimiz, vazgeçemediğimiz kahve falı, kağıt falı, sezgisel kehanetin başında gelen medyumluk gibi araçlar ya da "tahminime göre..." ile başlayan temelsiz öngörüler pek işe yaramıyor.
Bugün iş dünyasında şirketlerin geleceği öngörme yeteneğine İngilizce tanımıyla "Forecasting" ya da Türkçe karşılığı ile "Tahminleme" diyoruz. Peki şirketin her bir organizasyonunda kadrolu Nostradamus'lar yaratmak için neler gerekiyor. Öncelikle organizasyonun her düzeyinde şirket verilerinin sağlıklı bir ortamda saklanması ve işlenmesi için gerekli tüm otomasyonun kurulması şart.
Ya sonrası? Bu alanda geliştirilmiş Tahminleme çözümlerine başvurmak gerekiyor. Bir adım sonrasında da ürün ve hizmetlerinize olan talebi zamansal, bölgesel derinlikte bilme, promosyon çalışmalarınızın sonuçlarını daha başlamadan görme, kaynak ihtiyacınızı öngörme, en doğru fiyatlandırma kararının ne olduğunu bilme, müşteri ve pazar davranışlarındaki değişimleri tahmin etme, yatırımlarınızdaki farklı seçenekleri görebilme yeteneğine kavuşuyorsunuz. Şirketinize kadrolu bir Nostradamus almış oluyorsunuz. Ve söylediklerindeki doğruluk payı %90'ları aşan, dayandırdığı temelleri açık açık göstererek şüpheye yer bırakmayan bir Nostradamus. Akılsal ve sezgisel kehaneti bilimsel veriler temeline dayandıran bir Nostradamus. Yani "Fala inanma falsız da kalma" felsefesinden çok daha ötesi...
Tahminlemenin sağladığı avantajları sektör bazında birkaç örnekle açıklayalım: Perakendecilik sektöründe hizmet sunan bir şirket olun. Mevsimsel değişiklikler, rakip promosyonları gibi birçok farklı dış etkenlerle yaşamak, hızlı olmak zorundasınız. Müşteri kaybına yol açan risklerle, fiyat indirme gibi sonucunu önceden kestirmek durumunda kalabileceğiniz stratejilerle baş etmek zorundasınız. Aşırı stok durumları gibi riskleri azaltmak durumundasınız. İşte bu noktada tahminleme araçları sizlerin bu risklere minimum seviyede göğüs germenizi sağlıyor. Başlattığınız bir pazarlama kampanyasının sonuçlarını önceden ölçümleyebilmenizi, hangi iletişim araçlarını kullanırsanız en etkin kampanya yönetimini gerçekleştirebileceğinizi görebiliyorsunuz.
Üretim sektöründe çalışan bir şirket iseniz, gelecekteki talebi önceden tahmin etmenize yardımcı olarak, neyi ne zaman üretmenizi ve ıskartaya çıktığında zarara yol açmaması için neyi üretmekten kaçınmanız gerektiğini etkin bir biçimde belirlemeyebilmenizi gösteriyor.
Bankacılık sektöründe nakit paranın yönetiminde ve güzargah kontrolünde gösterilen başarı son derece önemli maliyet tasarrufları sağlayabiliyor. Onlarca şehirdeki yüzlerce ATM makinesine gönderilecek paranın ne zaman hangi lokasyon haritasıyla gönderileceğini önceden görmek ve buna göre planlama yapmak bu anlamda önemli. İşte tahminleme yazılımları burada da devreye giriyor ve farklı lokasyonlarda bulunan çok sayıda ATM'deki günlük talebi düzgün olarak planlamak üzere bankalara yardımcı oluyor.
Tahminlerin doğruluğunu ve tahmin sürecinin yönetilebilirliğini artırmanın yolu da verilerinizin yönetiminde saklı. Günümüzde şirketler tahminleme de dahil olmak üzere, tüm süreçlerin verimliliği üzerine yoğunlaşmalılar. Bu sayede tahminleme çözümleri ile karar vericiler bir diğer deyişle kadrolu nostradamuslar, daha önceleri görünmeyen trendleri ve beklenmedik dalgalanmaları önceden kolayca tanımlayabilirler. Gelecek için çok daha etkili planlar oluşturabilirler. Ekonomi, pazar koşulları, müşterilerin demografik özellikleri ve bu özelliklere göre gerçekleştirilen satış promosyonları gibi iş sürecini etkileyen faktörleri, resim gibi önceden görebilirler.
Dünya'nın en büyük perakende mağazalarından biri olan Staples firması tahminleme yazılımları ile her yıl yaklaşık 5 bin potansiyel mağaza yerleşimi için üç yıllık satış tahminlerini hesaplayabiliyor. Staples yöneticileri, bu hesaplamaların sonuçlarını, her yeni mağaza için en iyi yerin belirlenmesinde kullanıyorlar. Tahminleme yazılımlarından elde edilen sonuçlar, her gün şirketin farklı yerlerdeki finans yöneticileri, pazarlama uzmanları ve mağaza müdürlerine ulaşıyor.
Peki doğru Tahminleme çözümlerine nasıl ulaşılabilir? Bu noktada Tahminleme çözümlerini irdelerken veri erişimi, veri temizleme, büyük ölçekli otomatik istatistiksel tahmin, planlama ve iş sistemleri ile entegrasyon gibi kapsamlı çözümler incelenmeli. Çünkü yüzde 75 doğru tahmin ile yüzde 90 doğru tahmin arasındaki fark, en alt düzeyde yüz binlerce dolar anlamına geliyor.
Tahminlemeye İNANIN tahminlemesiz de KALMAYIN.
“CEO’s Dergisi Haziran/2007 sayısında yayınlanmıştır."